Brave tarayıcı daha çıkmadan ses getirmeye devam ediyor, geçtiğimiz aylarda Mozilla’nın kurucularından olan Brendan Eich’in geliştirdiği normal reklamlardan farklı bir modelle çalışan browserdan tedirgin olan haber siteleri Brave tarayıcısının reklam yerine geçen iş modelini engellemeye çalıştı.

Reklam engelleme yazılımları kendi reklamlarıyla para basmaya çalışırlarken marka ve ya telif hakkı ihlali gerçekleştiriyorlar mı? Büyük haber sitelerinin buna cevabı ise evet gerçekleştiriyorlar şeklinde oldu.

Reklam engellemenin kullanıcılar arasında giderek yaygınlaşması ( AdBlocker vs..), yayıncılar için büyüyen bir endişe kaynağı fakat henüz varlıklarını etkileyen bir tehdit değil. IAB bazı reklam engelleyicileri “korunma dolandırıcılığı” adı altında suçladı. Dijital reklamcılık anlamında Türkiye’de de henüz çok fazla tehtid oluşturmuyor fakat spamdan bıkmış ABD’liler işin peşine bırakmayacak gibi duruyor.

Amerikan Gazete Derneği’de (NNA) bu eleştiriyi destekleyenlerden. NNA, 1,200 gazeteyi temsil eden 17 yayınevi temsilcisinin imzaladığı, reklam engelleyici tarayıcı Brave için yazılan ihtarnameyi (aşağıda slayt olarak görülebilir) yayınladı.

Ticari grup gazete içeriğini daha sonra etkili bir şekilde gazete firmalarının bloke edilen kendi reklamlarının yerine geçebilecek “Brave ağı” reklamlarını satmak için kullanma girişimi olarak gördüğü için karşı çıktı.

NAA’in belgesinden bir alıntı:

Bizim içeriğimizi kendi reklamınızı satmak için kullanma planınızın, içeriğimizi kendi sitenizde yayınlamak için çalma planınızdan hiçbir farkı yoktur. Basın açıklamalarınız açık bir şekilde kendi reklamlarınızı satmak için web üzerindeki diğer bütün yayıncıların içeriğini kontrol altına alıp, kendi çıkarınız için kullanmaya niyetli olduğunuzu gösteriyor…

Markamızı ve telif hakkıyla korunan içeriğimizi savunmak, kullanıcıları aldatmanızı engellemek ve yasadışı bir şekilde bizim çalışmamızı kendi işinize yarar sağlaması için benimsemenize engel olmak için gerekli bütün yasal haklarımızı icra etmeye hazırız. Telif hakkı bulunan içeriğimizin, Brave’in yasadışı reklam modelini desteklemek için izinsiz bir şekilde tekrar yayınlanması telif hakları kanunu ve diğer yasalarca koruma altına alınan yayıncı haklarını ihlal eder.

Brave ilk defa bu senenin ocak ayında kullanıma açıldı. Mozilla’nın ortak kurucusu ve JavaScript’in yaratıcısı olan Brendan Eich’in liderliğinde bir grup tarafından geliştirildi. Brave’in iOS ve Android yazılımları için mobil ve masaüstü versiyonları mevcut. Firmanın dediğine göre Brave’in reklam modeli kullanıcılar için gizlilik dostu ve güvenli olması şeklinde planlanmış.

NNA sözleşmesini imzalayanlar Brave’in planlanan reklam gelirini paylaşma tasarısını ve içerik yaratma masrafını karşılamayacak göstermelik mikro ödemelerine itiraz ettiler. Brave tarafa NNA’in suçlamalarına geçtiğimiz günlerde bir yazıda cevap verdiler.

Şirket NNA’in suçlamalarını baştan sona yalanlayıp, bunun üzerinde bir de küstahça, Brave’in kullanıcılar ve yayıncılar için problem değil çözüm olduğunu dile getirdiler. “Mevcut duruma nazaran bütün endüstri’ye özellikle de yayıncılara yardım eden yeni ve anonim olan ödeme modeli ile hız, gizlilik ve kötü amaçlı yazılımlardan korunma sağlıyoruz” ifadesinde bulundular.

Gerçekten de şirket kendini içerik korsanından ziyade daha iyi bir reklam ağı olarak görüyor. Fakat bu hukuki yorumların sorunu. Eğer dava açımı var ise, ki ben olacağını düşünüyorum, mahkemeler reklam engellemenin ve buna bağlı reklam yerşetirmenin marka ve telif hakkı ihlali olup olmadığına karar verecekler. Bu da birçok temyiz oluşturabilecek çok sıkıntılı bir soru olduğu için, belki de Amerikan anayasa mahkemesine kadar çıkabilir.